تفاوت انسولین با قرص دیابت چی هست؟. کی باید از کدوم استفاده بکنیم؟. یعنی موارد مصرفشون چه تفاوتی دارند؟.
انسولین چیست و چه کاربردی دارد؟
انسولین هورمونی است که توسط سلول‌های بتای پانکراس تولید می‌شود و وظیفه اصلی آن تنظیم سطح قند خون است. در دیابت نوع 1، سیستم ایمنی به سلول‌های تولیدکننده انسولین حمله می‌کند و تولید انسولین به طور کامل یا تقریباً کامل قطع می‌شود، بنابراین تزریق انسولین به صورت روزانه برای بقای بیمار ضروری است. همچنین در دیابت نوع 2، وقتی کنترل قند خون با رژیم غذایی، ورزش و داروهای خوراکی ناکافی باشد، یا در شرایطی مانند بارداری، جراحی، بیماری‌های حاد یا استرس‌های شدید، انسولین تجویز می‌شود تا سطح قند خون به صورت دقیق کنترل شود. انسولین از طریق تزریق زیرجلدی (و نه خوراکی) وارد بدن می‌شود، زیرا در دستگاه گوارش تخریب می‌شود.
قرص‌های دیابت چه هستند و چگونه عمل می‌کنند؟
داروهای خوراکی دیابت، معمولاً برای کنترل دیابت نوع 2 طراحی شده‌اند. این داروها با مکانیسم‌های متنوعی قند خون را کاهش می‌دهند؛ مثلاً برخی حساسیت سلول‌ها به انسولین را افزایش می‌دهند (مانند متفورمین)، برخی ترشح انسولین از پانکراس را تحریک می‌کنند (مانند سولفونیل‌اوره‌ها)، برخی جذب قند از روده را کاهش می‌دهند، و برخی تولید گلوکز توسط کبد را مهار می‌کنند. این داروها تنها زمانی مؤثرند که پانکراس هنوز انسولین تولید کند و مشکل اصلی مقاومت به انسولین یا نقص جزئی در ترشح آن باشد.
تفاوت‌ها و موارد مصرف انسولین و داروهای خوراکی:
انسولین:
درمان اصلی دیابت نوع 1.
درمان دیابت نوع 2 در موارد شدید یا ناتوانی در کنترل قند با داروهای خوراکی.
استفاده در شرایط خاص مثل بارداری، بیماری‌های حاد و جراحی.
داروهای خوراکی:
درمان اصلی در دیابت نوع 2، به خصوص در مراحل اولیه بیماری.
زمانی که پانکراس هنوز توان تولید انسولین دارد اما مقاومت به انسولین یا مشکلات دیگر وجود دارد.
معمولاً ترکیب با اصلاح سبک زندگی (رژیم غذایی و ورزش).
نکات مهم:
انسولین باید تزریق شود و به صورت خوراکی قابل استفاده نیست.
داروهای خوراکی فقط برای دیابت نوع 2 تجویز می‌شوند و برای دیابت نوع 1 مؤثر نیستند.
خوددرمانی و تغییر نوع دارو بدون نظر پزشک می‌تواند خطرناک و منجر به عوارض جدی شود.
انتخاب نوع درمان بر اساس نوع دیابت، وضعیت بالینی بیمار، نتایج آزمایشات و توصیه پزشک انجام می‌شود.
خلاصه:
انسولین و داروهای خوراکی دیابت هر کدام نقش مشخص و مهمی در کنترل بیماری دارند. انسولین به عنوان درمان اصلی دیابت نوع 1 و درمان تکمیلی یا جایگزین در موارد پیشرفته دیابت نوع 2 استفاده می‌شود، در حالی که داروهای خوراکی بیشتر برای دیابت نوع 2 در مراحل ابتدایی کاربرد دارند. تشخیص و انتخاب درمان باید حتماً توسط پزشک متخصص و با توجه به شرایط فردی بیمار انجام شود.