گیاه دارویی به اسم تریگونیل آیا اثر مثبتی بر دیابت نوع یک و دیابت نوع دو دارد؟. آیا مصرف این داروی گیاهی به افراد دیابتی از نظر متخصصین توصیه می شود؟
گیاه دارویی تریگونلا یا همون شنبلیله (Trigonella foenum-graecum) از جمله گیاهانیه که در سالهای اخیر خیلی مورد توجه در کنترل دیابت قرار گرفته، مخصوصاً در طب مکمل.
تاثیر تریگونلا روی دیابت نوع ۱ و ۲ (طبق مطالعات و گایدلاینهای معتبر):
دیابت نوع ۲:
مطالعات انسانی و حیوانی زیادی نشون دادن که تریگونلا میتونه قند خون رو کاهش بده و حساسیت به انسولین رو بهتر کنه. دلایل این تأثیر:
حاوی فیبر محلول فراوان مثل گالاکتومانان که جذب گلوکز رو در روده کاهش میده.
دارای ترکیباتی مثل ۴-hydroxyisoleucine که ترشح انسولین از پانکراس رو تحریک میکنه.
خواص آنتیاکسیدانی که میتونه التهاب مزمن مرتبط با دیابت رو کاهش بده.
نتیجه مطالعات بالینی (Clinical trials):
در افراد با دیابت نوع ۲، مصرف پودر بذر شنبلیله (۵ تا ۱۵ گرم در روز) باعث کاهش معنیدار در FBS و HbA1c شده.
دیابت نوع ۱:
در دیابت نوع ۱ هم چند مطالعه (بیشتر روی حیوانات و تعداد کمی روی انسان) نشان دادهاند که:
ممکنه مصرف دوزهای بالا از پودر بذر یا عصاره، باعث بهبود کنترل قند خون بشه.
اما در دیابت نوع ۱ که وابسته به انسولینه، نباید جایگزین انسولین بشه.
نقشش بیشتر کمکی و مکمل در کنار انسولین و با نظر پزشکه.
آیا تریگونلا برای دیابت تجویز میشه؟
در گایدلاینهای رسمی مثل ADA 2024 یا EASD هنوز تریگونلا به عنوان یک درمان اصلی یا توصیهشده رسمی برای دیابت مطرح نشده.
اما در طب مکمل (Complementary medicine) و مطالعات RCT با کیفیت خوب، تریگونلا جایگاه خوبی به عنوان مکمل غذایی کمکی داره.
متخصصین غدد در بعضی کشورها (مثل هند یا ایران) ممکنه در موارد خاص، با دوز مشخص و پایش دقیق قند خون توصیه کنن.
نکات ایمنی:
ممکنه باعث افت قند خون بشه مخصوصاً اگه با داروهای کاهنده قند یا انسولین مصرف بشه.
در برخی افراد باعث نفخ یا مشکلات گوارشی میشه
ممکنه طعم تلخی ایجاد کنه یا باعث بوی خاصی در ادرار بشه.
در دوران بارداری بدون مشورت پزشک نباید استفاده شه.