نقل قول:
سلام
من مشکل دفع پروتین دارم باید چه چیزی رو مصرف کنم؟
با سلام
ابتدا باید تعریف دقیق از دفع پروتئین یا پروتئینوری داشته باشیم و بعد سراغ رژیم درمانی خواهیم رفت؛
پروتئینوری (دفع پروتئین در ادرار) به وضعیتی اطلاق میشود که در آن مقادیر غیرطبیعی از پروتئین، بهویژه آلبومین، در ادرار وجود دارد. این وضعیت معمولاً نشاندهنده مشکل در عملکرد کلیهها است و میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد. مهمترین علل پروتئینوری عبارتند از:
1. بیماریهای کلیوی:
• نفروپاتی دیابتی: در افراد مبتلا به دیابت، بالا بودن سطح قند خون میتواند به آسیب به عروق کوچک کلیهها (گلومرولها) منجر شود و باعث دفع پروتئین در ادرار شود.
• نفروپاتی هیپرتنسیو: فشار خون بالا میتواند به ساختار کلیهها آسیب بزند و باعث پروتئینوری شود.
• گلومرولونفریت: التهاب در گلومرولها (واحد فیلترکننده خون در کلیهها) میتواند موجب نشت پروتئینها به داخل ادرار شود.
• سندرم نفروتیک: این یک بیماری کلیوی است که باعث از دست دادن مقادیر زیادی پروتئین در ادرار میشود و ممکن است با علائمی مانند ورم (ادم) همراه باشد.
2. بیماریهای سیستمیک:
• بیماریهای خودایمنی: بیماریهایی مانند لوپوس اریتماتوس سیستمیک (SLE) و روماتیسم مفصلی میتوانند به کلیهها آسیب بزنند و باعث پروتئینوری شوند.
• آمیلوئیدوز: یک اختلال نادر که در آن پروتئینهای غیرطبیعی در بافتها و اندامها (از جمله کلیهها) جمع میشوند و موجب آسیب کلیوی و پروتئینوری میشود.
3. عفونتها و التهابها:
• عفونتهای کلیوی: عفونتهای مزمن یا حاد کلیه میتوانند منجر به التهاب و آسیب به بافت کلیهها شده و باعث پروتئینوری شوند.
• عفونتهای دستگاه ادراری: عفونتهای مجاری ادراری (مانند سیستیت) ممکن است گاهی به پروتئینوری منجر شوند.
4. مصرف داروها:
• برخی از داروها مانند داروهای ضد فشار خون (بهویژه مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین یا ACE inhibitors) یا داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) میتوانند به دفع پروتئین از کلیهها منجر شوند.
5. حالات فیزیولوژیک موقت:
• در برخی مواقع، پروتئینوری ممکن است بهطور موقت و به دلیل عوامل فیزیولوژیکی رخ دهد، مانند:
• ورزش شدید: فعالیتهای بدنی سنگین میتوانند موجب دفع پروتئین در ادرار شوند.
• استرس شدید: استرس جسمی یا روحی میتواند بهطور موقت باعث پروتئینوری شود.
• تب یا عفونتهای شدید: شرایطی که باعث تحریک عمومی بدن میشوند، ممکن است موجب پروتئینوری شوند.
6. بیماریهای قلبی و عروقی:
• بیماریهای قلبی و مشکلات عروقی مانند نارسایی قلبی میتوانند به مشکلات کلیوی منجر شوند که یکی از پیامدهای آن پروتئینوری است.
در صورت تشخیص پروتئینوری، مهم است که علت آن شناسایی شده و درمان مناسب آغاز شود، زیرا دفع پروتئین در ادرار میتواند نشانهای از آسیب به کلیهها باشد و در صورت عدم درمان به مشکلات جدیتری مانند نارسایی کلیه منجر شود.
با این وجود برای رعایت نکات رژیمی به نتایج بیشتری از ازمایش خون که شامل BUN, Cr ومقدار GFR نیاز داریم اما یک رژیم کلی و نه اختصاصی در رابطه با این موضوع باید شامل موارد زیر باشد؛
نکات رژیم درمانی؛
1. کاهش مصرف پروتئین: مصرف پروتئین باید به میزان معقولی محدود شود، زیرا مصرف زیاد پروتئین ممکن است باعث فشار بیشتر بر کلیهها شود. میزان پروتئین مصرفی باید مطابق با توصیه پزشک یا متخصص تغذیه تعیین شود.
2. ترکیب پروتئینهای با کیفیت: انتخاب پروتئینهای با کیفیت و کامل، مانند پروتئینهای گیاهی (مثل لوبیا، عدس، نخود) و پروتئینهای حیوانی کمچرب (مثل مرغ بدون پوست و ماهی)، میتواند مفید باشد. پروتئینهای حیوانی باید با احتیاط مصرف شوند.
3. کاهش نمک (سدیم): مصرف زیاد نمک میتواند به افزایش فشار خون و آسیب به کلیهها منجر شود. بنابراین، مصرف نمک باید محدود باشد.
4. حفظ تعادل مایعات: مصرف مناسب مایعات، بهویژه آب، برای جلوگیری از کمآبی و بهبود عملکرد کلیهها مهم است. البته مصرف مایعات باید طبق توصیه پزشک تنظیم شود.
5. محدود کردن مصرف چربیها و قندها: مصرف چربیهای اشباعشده و قندهای ساده باید کاهش یابد، زیرا میتوانند مشکلات اضافی برای سلامت کلیهها ایجاد کنند.
6. مصرف ویتامینها و مواد معدنی: افراد با مشکل دفع پروتئین ممکن است به کمبود برخی ویتامینها و مواد معدنی مانند ویتامین D، کلسیم و پتاسیم دچار شوند. پزشک ممکن است مکملهای مناسب تجویز کند.
7. کنترل فشار خون: در صورت داشتن فشار خون بالا، کنترل آن از اهمیت ویژهای برخوردار است، زیرا فشار خون بالا میتواند آسیب بیشتری به کلیهها وارد کند.
این نکات بهطور کلی برای افرادی است که مشکل دفع پروتئین دارند، اما لازم است که برای هر فرد برنامه غذایی دقیقتر و اختصاصیتر با توجه به وضعیت سلامت و نظر پزشک تنظیم شود.